Analiza i porównanie
Cztery oliwy pochodzące z plantacji organicznej (BIO) z europejskim oświadczeniem zdrowotnym UE432/2012. Sezon 2023/2024: Pamako Monovarietal, Mitira Lesvos, Olive Poem drop of health i Atsas Gold Blend Edition.
Wprowadzenie (pobierz wyniki badań na dole artykułu w plikach)
Oliwa to nie tylko podstawowy składnik diety śródziemnomorskiej, ale również źródło cennych polifenoli o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych. W tym artykule dokonamy szczegółowej analizy i porównania czterech rodzajów oliwy organicznej z certyfikatem zdrowotnym UE432/2012.
Europejskie oświadczenie zdrowotne
W 2012 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zatwierdził specjalne oświadczenie zdrowotne dla oliwy. Zgodnie z europejskim rozporządzeniem 432/2012:
"Polifenole z oliwy przyczyniają się do ochrony lipidów krwi przed stresem oksydacyjnym."
Warunkiem jest, aby oliwa zawierała co najmniej 5 mg hydroksytyrozolu i jego pochodnych (takich jak oleuropeina i tyrozol) na 20 g oliwy. Pochodne te obejmują również oleaceinę i oleokantal. Dolna granica normy to więc 250mg/kg. Przy czym oliwa wysokopolifenolowa: Oliwa o zawartości polifenoli powyżej 500 mg/kg, która utrzyma limit oświadczenia zdrowotnego (250 mg/kg) przez co najmniej 12 miesięcy po butelkowaniu. Oliwa ultrawysokopolifenolowa: Oliwa o zawartości polifenoli powyżej 1 200 mg/kg (około 1-5% dostępnej oliwy). Przeanalizujemy wyniki czterech produktów.
- Pamako Monovarietal (odmiana Tsounati z Krety) o bardzo wysokiej zawartości polifenoli.
- Mitira Lesvos (mieszanka odmian Kolovi i Adramitiani z Lesbos) spełniająca minimalne normy dla oświadczenia zdrowotnego UE432/2012.
- Olive Poem Drop of Health (odmiana Kalamon z Lakonii) o wysokiej zawartości polifenoli.
- Atsas Gold Blend Edition (blend z Cypru) o wyjątkowo wysokiej zawartości polifenoli.
Wszystkie oliwy pochodzą z sezonu zbiorów 2023/2024 i zostały przebadane tą samą metodą spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR), co zapewnia spójność i dokładność wyników.
Opis Mierzonych Parametrów (Punkty 1-11)
- Oleokantal (Oleocanthal): Naturalny związek fenolowy obecny w oliwie, znany ze swoich silnych właściwości przeciwzapalnych i przeciwbólowych, działający podobnie do ibuprofenu.
- Oleaceina (Oleacein): Polifenol o silnych właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych.
- Suma Oleokantalu i Oleaceiny (Oleocanthal + Oleacein, indeks D1): Łączna zawartość dwóch kluczowych polifenoli, które przyczyniają się do prozdrowotnych właściwości oliwy.
- Aglykon Ligstrozidu (forma monoaldehydowa) (Ligstroside aglycon, monoaldehyde form): Forma aglykonu ligstrozidu, wpływająca na smak i właściwości zdrowotne oliwy, posiadająca właściwości antyoksydacyjne.
- Aglykon Oleuropeiny (forma monoaldehydowa) (Oleuropein aglycon, monoaldehyde form): Forma aglykonu oleuropeiny, jednego z głównych polifenoli w oliwie, znanego z silnych właściwości antyoksydacyjnych.
- Aglykon Ligstrozidu (forma dialdehydowa) (Ligstroside aglycon, dialdehyde form): Bardziej aktywna forma aglykonu ligstrozidu, mająca silniejsze działanie biologiczne.
- Aglykon Oleuropeiny (forma dialdehydowa) (Oleuropein aglycon, dialdehyde form): Bardziej aktywna forma aglykonu oleuropeiny, wzmacniająca właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne.
- Wolny Tyrozol (Free Tyrosol): Prosty fenol z działaniem antyoksydacyjnym, wpływający korzystnie na zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
- Suma Pochodnych Tyrozolu (Total tyrosol derivatives): Związki pochodne tyrozolu, które zwiększają właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne oliwy.
- Suma Pochodnych Hydroksytyrozolu (Total hydroxytyrosol derivatives): Hydroksytyrozol jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów w oliwie, a jego pochodne wzmacniają ten efekt.
- Łączna Zawartość Analizowanych Polifenoli (Total polyphenols analyzed): Suma wszystkich zmierzonych polifenoli obecnych w oliwie.
Wyniki Analizy metodą rezonansu (NMR)
Poniższa tabela przedstawia bezpośrednie porównanie kluczowych parametrów czterech oliw.
| Parametr | Pamako Monovarietal | Mitira Lesvos | Olive Poem | Atsas Gold Blend Edition | Wniosek |
|---|---|---|---|---|---|
| Oleokantal | 511 mg/kg | 119 mg/kg | 692 mg/kg | 1.318 mg/kg | Najwyższa zawartość w Atsas |
| Oleaceina | 353 mg/kg | 79 mg/kg | 255 mg/kg | 272 mg/kg | Najwyższa zawartość w Pamako |
| Suma Oleokantalu i Oleaceiny | 863 mg/kg | 198 mg/kg | 947 mg/kg | 1.591 mg/kg | Najwyższa suma w Atsas |
| Aglykon Ligstrozidu (monoaldehydowa) | 160 mg/kg | 16 mg/kg | 37 mg/kg | 170 mg/kg | Najwyższa zawartość w Atsas |
| Aglykon Oleuropeiny (monoaldehydowa) | 199 mg/kg | 22 mg/kg | 26 mg/kg | 75 mg/kg | Najwyższa zawartość w Pamako |
| Aglykon Ligstrozidu (dialdehydowa) | 514 mg/kg | 44 mg/kg | 95 mg/kg | 228 mg/kg | Najwyższa zawartość w Pamako |
| Aglykon Oleuropeiny (dialdehydowa) | 282 mg/kg | 26 mg/kg | 48 mg/kg | <5 mg/kg | Najwyższa zawartość w Pamako |
| Wolny Tyrozol | 20 mg/kg | 15 mg/kg | 22 mg/kg | <5 mg/kg | Najwyższa zawartość w Olive Poem |
| Suma Pochodnych Tyrozolu | 1.205 mg/kg | 194 mg/kg | 846 mg/kg | 1.726 mg/kg | Najwyższa zawartość w Atsas |
| Suma Pochodnych Hydroksytyrozolu | 834 mg/kg | 127 mg/kg | 330 mg/kg | 352 mg/kg | Najwyższa zawartość w Pamako |
| Łączna Zawartość Analizowanych Polifenoli | 2.039 mg/kg | 321 mg/kg | 1.176 mg/kg | 2.078 mg/kg | Najwyższa zawartość w Atsas |
Zawartość / Spożycie Dzienne Hydroksytyrozolu, Tyrozolu i Ich Pochodnych (na 20 g oliwy). Minimum normy dla europejskiego oświadczenia zdrowotnego to co najmniej 5 mg hydroksytyrozolu i jego pochodnych (takich jak oleuropeina i tyrozol) na 20 g oliwy
- Pamako Monovarietal: 40,78 mg (8 krotność minimum normy)
- Mitira Lesvos: 6,42 mg (dolna granica normy)
- Olive Poem: 23,51 mg (5 krotność minimum normy
- Atsas Gold Blend Edition: 41,56 mg (8 krotność minimum normy)
Wniosek: Oliwa Atsas Gold Blend Edition dostarcza najwięcej korzystnych związków w dziennej porcji, nieznacznie przewyższając oliwę Pamako Monovarietal. Olive Poem również charakteryzuje się wysoką zawartością tych związków, przewyższając znacznie Mitira Lesvos. Zawartości przeciwzapalnego oleokantalu są ekstremalne dla oliwy Atsas gold blend edition i Olive Poem drop of health
Zgodność z Regulacjami UE
Wszystkie cztery oliwy spełniają wymóg minimalny 5 mg polifenoli na 20 g oliwy, zgodnie z oświadczeniem zdrowotnym UE432/2012. Oliwy Atsas, Pamako i Olive Poem znacznie przekraczają ten próg, świadcząc o ich wyjątkowej jakości.
Metody Pomiaru Zawartości Polifenoli w Oliwie
Istnieją trzy główne metody stosowane do pomiaru zawartości polifenoli w oliwie:
| Metoda | Opis | Zalety | Wady |
|---|---|---|---|
| Spektroskopia Magnetycznego Rezonansu Jądrowego (NMR - Nuclear Magnetic Resonance) | NMR to zaawansowana technika analityczna, która pozwala na bezpośrednie wykrywanie i ilościowe oznaczanie poszczególnych związków chemicznych w próbce, w tym specyficznych polifenoli. |
|
|
| Wysokosprawna Chromatografia Cieczowa (HPLC - High-Performance Liquid Chromatography) | HPLC to oficjalna metoda stosowana w Europie i uznana przez Międzynarodową Radę ds. Oliwy (IOC). Pozwala na separację, identyfikację i ilościowe oznaczanie poszczególnych polifenoli w oliwie. |
|
|
| Metoda Spektrofotometryczna (stosowana w USA) | Polega na pomiarze absorbancji światła przez próbkę oliwy w zakresie ultrafioletu i widzialnym. Wyniki są wyrażane w mg ekwiwalentu kwasu galusowego na kilogram (mg GAE/kg). |
|
|
Ogólne Wnioski
- Oliwa Atsas Gold Blend Edition wyróżnia się najwyższą zawartością oleokantalu oraz łączną zawartością analizowanych polifenoli. Jej regularne spożywanie może przynieść najwięcej korzyści zdrowotnych, szczególnie w zakresie działania przeciwzapalnego i przeciwbólowego.
- Oliwa Pamako Monovarietal ma bardzo wysoką łączną zawartość polifenoli, szczególnie w zakresie oleaceiny oraz pochodnych hydroksytyrozolu. Jest to oliwa o wyjątkowych właściwościach prozdrowotnych.
- Oliwa Olive Poem Drop of Health charakteryzuje się wysoką zawartością oleokantalu i solidną łączną zawartością polifenoli, co czyni ją wartościowym produktem o znaczących korzyściach zdrowotnych.
- Oliwa Mitira Lesvos zawiera umiarkowane ilości polifenoli i spełnia standardy UE dotyczące ochrony lipidów krwi przed stresem oksydacyjnym. Jest to oliwa dobrej jakości, ale o niższej zawartości korzystnych związków w porównaniu z pozostałymi trzema oliwami.
Rekomendacja
Jeśli poszukujesz oliwy o najwyższej zawartości polifenoli i silnych właściwościach prozdrowotnych:
- Najlepszy wybór: Atsas Gold Blend Edition – najwyższa zawartość oleokantalu i łączna zawartość polifenoli.
- Alternatywa: Pamako Monovarietal – bardzo wysoka łączna zawartość polifenoli, szczególnie oleaceiny i pochodnych hydroksytyrozolu.
- Warto rozważyć: Olive Poem Drop of Health – wysoka zawartość oleokantalu i solidna łączna zawartość polifenoli.
- Dobry standard: Mitira Lesvos – spełnia normy UE i stanowi wartościowy produkt o umiarkowanej zawartości polifenoli.
Podsumowanie
Porównując wyniki czterech oliw z sezonu 2023/2024, warto zauważyć, że wszystkie zostały przebadane tą samą metodą NMR, co zapewnia spójność danych. Oliwy Atsas Gold Blend Edition i Pamako Monovarietal wyróżniają się najwyższą zawartością polifenoli, co przekłada się na ich silne właściwości prozdrowotne. Wybór odpowiedniej oliwy zależy od indywidualnych preferencji oraz oczekiwanych korzyści zdrowotnych.
Uwagi:
- Aglykon Ligstrozidu (forma dialdehydowa) odpowiada związkom takim jak Oleomissional i Oleuropeindial.
- Aglykon Oleuropeiny (forma dialdehydowa) odpowiada związkom Ligstrodial i Oleokoronal.
Opracował: Tadeusz Gruszczyński, certyfikowany sommelier oliwy. Kopiowanie bez zgody autora jest zabronione.
